white muscle disease (foto: GvP Emmen)
white muscle disaese (foto GvP Emmen)

Er zijn drie vormen van myopathie (letterlijk: spier-aandoening) bij vleeskuikens. De eerste vorm betreft een afwijking van het zogenaamde ‘haasje’ van de borstspier. Dit is het onderliggende kleine deel van de borstspier. De tweede vorm wordt ‘wooden breast’ genoemd en betreft een aandoening van het oppervlakkige deel van de borstspier. In beide gevallen zien we kleurveranderingen en bij ‘wooden breast’ zien we een verharding van de borstspier. De derde vorm is een meer chronische vorm. Deze vorm wordt ‘wittestreep ziekte’ genoemd. De witte strepen ontstaan dan door verbrede bindweefselstroken tussen de spiervezels.

‘Myopathie’ ontstaat doordat er meer behoefte is aan voedingsstoffen in de spier, dan dat door de bloedvaten wordt aangevoerd. Of juist doordat de productie van afvalstoffen hoger is dan dat via de bloedvaten wordt afgevoerd. Enerzijds kan dus de aan- of afvoer te gering zijn of anderzijds kan de stofwisseling naar verhouding te hoog zijn. Iedereen kent waarschijnlijk wel de ‘zure benen’ bij langebaan-schaatsers.

Met behulp van managementmaatregelen kan de productie van afvalstoffen in de borstspieren worden beperkt. Afvalstoffen ontstaan bij spieractiviteit. Overmatig fladderen met de vleugels leidt tot meer afvalstoffen en daardoor tot verzuring van de spieren. In dit kader lijkt het juist goed om de kuikens in het begin van de ronde meer licht/activiteit te geven (zodat de doorbloeding van de spieren zich goed ontwikkelt) en juist minder licht/activiteit te geven in de laatste weken van de ronde.

Verder moet een negatieve energiebalans worden voorkomen. Tijdens het uitladen kunnen kuikens in een negatieve energiebalans komen doordat de kuikens nuchter worden gehouden. Het toevoegen van dextrose (energie) en vitamine C en E (anti-oxidant) aan het drinkwater, blijkt in de praktijk een goede ondersteuning te zijn.

Tenslotte is het aan te bevelen om de overgang van licht naar donker geleidelijk te laten verlopen, zodat bij het aangaan van het licht niet te veel activiteit ontstaat. De meeste computersystemen kennen een geleidelijke opbouw- en afbouwfase van het licht, waarmee dit geregeld kan worden.

Wooden Breast

‘Wooden breast’ wordt in Scandinavische landen al sinds langere tijd vastgesteld. Het betreft een aandoening van het oppervlakkige deel van de borstspier. Bij ‘wooden breast’ zien we behalve kleurveranderingen ook een verharding van de borstspier. In Nederland zien we het verschijnsel af en toe. De mate van afkeur door ‘wooden breast’ is met managementmaatregelen te beïnvloeden.

White Muscle Disease

‘White muscle disease’ of ‘witte streep ziekte’ wordt gezien bij vleeskuikens (met name de haantjes) die met een gewicht van circa 3 kg worden geslacht. Door een snelle groei in de laatste weken ontstaan afwijkingen in de borstfilet. Hierbij schiet de doorbloeding tekort, waardoor bepaalde spiervezels gaan afsterven. Deze worden dan vervangen door taai bindweefsel, waardoor witte strepen in de spieren ontstaan. ‘Witte streep ziekte’ wordt dan ook als de meer chronische vorm van ‘wooden breast’ gezien.

De ziekte werd ook vooral in de Scandinavische landen gezien, net zoals ‘wooden breast’. ‘White muscle disaese’ zorgt voor een aantal problemen. Ten eerste kunnen de filets met de witte strepen niet goed worden gesneden en ontstaan problemen bij het marineren van het vlees. Verder ontstaan soms (groen-) verkleuringen door het versterven van het onderliggende weefsel. Dit leidt in sommige gevallen tot afkeuringspercentages van meer dan 5%.

Preventie

Overmatige activiteit van de borstspieren speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van verzuring van de borstspieren en moet daarom worden voorkomen.Enkele preventieve maatregelen zijn:
– voldoende licht / activiteit geven in het eerste deel van de ronde om de spieren en bloedvaten voldoende te ’trainen’;
– het voorkomen van een negatieve energiebalans (lang nuchteren);
– het rustig aan laten gaan van het licht (langzaam opbouwende lichtintensiteit);
– het voorkomen van te hoge lichtintensiteit;
– het voorkomen van  stress ten gevolge van het uitladen (de kuikens niet opjagen);
– het voorkomen van een te hoge daggroei in de laatste levensweek;
– een voldoende hoge bezetting tijdens het transport zodat de kuikens niet hoeven te fladderen om op hun plek te blijven;
– het voorzichtig laden van de containers op de vrachtauto;
– ook teveel stress en de wijze van bedwelming op de slachterij kan van invloed zijn.

Een behandeling is niet mogelijk. De aangetaste kuikens hebben namelijk geen infectie of ontsteking als primaire oorzaak. Er wordt bij aangetaste kuikens alleen een verlaagd gehalte aan vitamine E en selenium vastgesteld. Het lijkt er daarom op dat de aangetaste kuikens een lokaal tekort aan antioxidanten hebben.

Producten zoals dextrose, vitamine C en vitamine E vindt u in onze webshop.