Er bestaat veel verwarring over de enterococcen-problematiek. Tegenwoordig worden veel kreupelheden toegeschreven aan de Enterococcus cecorum bacterie. Bacteriologisch onderzoek toont aan dat niet alle kreupelheden over één kam geschoren kunnen worden. Toch blijven enterococcen-infecties zorgen voor veel problemen bij vleeskuikens. Enterococcen-infecties moeten vaak behandeld worden met antibiotica. De primaire oorzaak van de enterococcen-infecties is nog niet bekend. Het GvP is echter wel bezig met een nieuwe methode om infecties met enterococcen op jonge leeftijd te voorkomen.

Kuiken met ruggenmergabces (foto: GvP)
Kuiken met ruggenmergabces (foto: GvP)

De ziekteverwekker
De infectie wordt veroorzaakt door Enterococcus cecorum. E. cecorum is net al vele andere enterococcen een normale darmbewoner bij pluimvee. Andere soorten enterococcen die veel voorkomen zijn E. faecalis en E. faecium. Dit zijn soorten die in uitkomstkasten in de broederij in groten getale aanwezig zijn en normaal gesproken geen problemen opleveren. Sterker nog: het zijn de eerste bacteriën die het darmkanaal van het eendagskuiken ‘bevolken’. Sommige soorten enterococcen kunnen wel ziekte veroorzaken. Hierbij kan gedacht worden aan Enterococcus hirae, die hartklepontsteking veroorzaakt en Enterococcus faecalis die hersenvliesontsteking (de zgn. ‘sterrenkijkers’) veroorzaakt.
Bij de mens is Enterococcus faecalis vaak wel ziekteverwekkend. Reden genoeg om altijd veilig met zieke/dode kuikens om te gaan.

Het ziekteverloop
Vleeskuikens die lijden aan een E. cecorum infectie, hebben meestal een ontsteking van een gewricht en/of botweefsel. Vaak vindt dit plaats rond de grote gewrichten zoals de heup, de knie of de hak. In sommige gevallen kan E. cecorum ook een infectie van de zesde borstwervel veroorzaken. In dat geval ontstaan abcessen in de wervelkolom. Op de bijgevoegde foto worden twee lengtedoorsnedes van de wervelkolom getoond. In de onderste is een wervelkolom-abces aanwezig.
Daarnaast veroorzaakt E. cecorum ontstekingen van het hartzakje. Omdat ook andere bacteriën dit ziektebeeld kunnen veroorzaken, is het van groot belang bacteriologisch onderzoek te laten verrichten. De geïnfecteerde kuikens hebben pijn aan de poot die is aangetast en belasten deze poot niet of nauwelijks bij het lopen. Vaak zullen ze dan de vleugels gebruiken om in evenwicht te blijven. Geïnfecteerde kuikens moeten worden uitgeselecteerd om dierenleed te voorkomen. Indien veel kuikens lijden aan de infectie dient een behandeling te worden ingesteld.

Abces door enterococcen infectie (foto: GvP)
Abces door enterococcen infectie (foto: GvP)

De ziektepreventie
Over de werkelijke infectieroute van E. cecorum is nog niet veel bekend. De bacterie kan via de lucht, de snavel, de huid en/of via voetzoollaesies overgedragen worden. De meest waarschijnlijke route is echter die via de snavel. Hierbij wordt gesteld dat de bacterie vanuit het darmkanaal in de bloedbaan terecht kan komen gedurende de eerste levensdagen van het kuiken. In deze periode is de darmwand namelijk nog enigszins doorlaatbaar voor bacteriën. Het GvP is in samenwerking met enkele pluimveehouders gestart met een veldstudie om te kijken op welke manier enterococcen-infecties voorkomen kunnen worden.

Advies
Het GvP heeft veel ervaring met het oplossen van deze bedrijfsproblemen. Uit ervaring blijkt, dat voor elk bedrijf vaak een ander plan van aanpak nodig is om de problemen op te lossen. Wilt u meer informatie, of wilt u een second opinion, neem dan geheel vrijblijvend contact met ons op.